Rekor Gelir & Dış Pazar Yayılımı

Türkiye, 2024/25 sezonunda sofralık zeytin ihracatında 255 milyon 310 bin USD gelire ulaşarak tarihinin en yüksek dış satışını gerçekleştirdi. Bu, önceki sezona kıyasla %22’lik bir artışı temsil ediyor. Sektörün ihracatı 117 ülkeye yayıldı.

Sektörün büyüme motivasyonunu gösteren rakamlar arasında, 100 bin 884 tonluk ihracat miktarı da dikkat çekiyor; bu da 2021/22 rekoruna çok yakın.

Üretim Cropları & Liderlik Statüsü

Türkiye’deki zeytin ağacı sayısı 200 milyondan fazla; 2024/25 sezonunda yaklaşık 750 bin ton sofralık zeytin elde edildi.
Bu üretim miktarı, Türkiye’yi dünya sofralık zeytin üretiminde lider konuma taşıdı.
Zeytin üretiminin geri kalan kısmı zeytinyağı üretimine yöneldi; 3,6 milyon ton toplam zeytin hasadı ve 475 bin ton zeytinyağı üretimiyle birlikte Türkiye’nin zeytin/zeytinyağı kapasitesi küresel ölçekte dikkat çekici seviyelere çıktı.

Siyah & Yeşil Zeytin Haritası

Siyah zeytin ihracatı: %19 artışla 162 milyon → 194 milyon USD
Yeşil zeytin ihracatı: %29 artışla 47,5 milyon → 61,4 milyon USD
Böylece sektörde ihracat geliri bazında dengeli bir yükseliş görüldü.

Tablo: Sofralık Zeytin İhracat Verileri (2024/25 vs Önceki Sezon)

Pazar Dinamikleri & Genişleme Planları

EZZİB Başkanı Emre Uygun, 2024/25 sezonu için 250 milyon USD hedefi koymuş, bunu aşarak güçlü bir yıl geçirdikleri yorumunu yaptı.
Siyah zeytin ihracatında artış Almanya, Irak gibi pazarlarda öne çıkarken, yeşil zeytin satışları özellikle Orta Doğu ve Avrupa’daki talep ile desteklendi.
Sektör yeni sezonda 300 milyon USD ihracat hedefliyor; bu, üretim + kalite + pazarlama + lojistik stratejilerinin birlikte sürdürülmesini gerektiriyor.

Zorluklar & Stratejik Odaklar

Lojistik ve soğuk zincir altyapısı: Taşıma koşulları ve raf ömrü kayıpları dikkat edilmesi gereken hususlar.
Markalaşma ve ambalaj inovasyonu: Farklı pazarlarda algı yaratacak marka / premium paket stratejileri önemli.
Sertifikasyon & kalite belgeleri: Organik, coğrafi işaret, ISO vb. belgeler rekabet avantajı sağlayacak.
Pazar çeşitlendirme riski: Avrupa’ya bağımlılığın azaltılması, Latin Amerika, Asya pazarı kapasitesinin değerlendirilmesi.
Fiyat baskısı & rekabet: Küresel zeytin arzı dalgalanmaları, ithalat vergileri etkili olabilir.

FIX Yorumu

Bu rekor, “zeytin sektöründe potansiyel tam olarak kullanılıyor” sinyalini veriyor. Fakat sürdürülebilir büyüme için sadece üretim yeterli değil; strateji, inovasyon ve yapılandırılmış uluslararası pazarlama gerekiyor.

Sektör şirketleri farklı zeytin tipleri (marinat, aromalı, dilimlenmiş) üzerine yatırım yapmalı
Ambalaj + marka + satış sonrası hizmet odaklı yaklaşım ihracat katma değerini ciddi şekilde yukarı çekebilir
Pazarlama faaliyetleri, ticaret heyetleri ve uluslararası fuarlar koordineli şekilde yürütülmeli
Sabit kalite ve lojistikle birlikte, üretimden pazara kadar sürdürülebilir süreç kontrolü şart